Renesans w Polsce

Początek renesansu w Polsce

W Polsce pierwsze zwiastuny nowej epoki pojawiają się w II połowie XV wieku, a jej schyłek przypada na lata 30 XVII wieku. Renesans polski nazywa się często złotym wiekiem kultury polskiej, gdyż okres ten obfituje w świetne wydarzenia w dziedzinie kultury, nauki i sztuki. Początek odrodzenia w Polsce przypada na czasy panowania Jagiellonów, za datę początkową epoki uznano rok 1450. Kiedy wraz z żoną Zygmunta Starego, Boną z rodziny Sforzów przychodzi do nas kultura Włoch: uczeni, muzycy ,obyczaje, nawet potrawy. 

Złoty wiek

Rzeczpospolita przeżywała w okresie renesansu rozkwit gospodarczy i cywilizacyjny. Był to czas pokoju i bogacenia się społeczeństwa, zwłaszcza szlachty i mieszczaństwa. Polska stała się wtedy państwem wielonarodowym, poddanymi króla byli nie tylko Polacy i Litwini, lecz także Niemcy, Holendrzy i Żydzi- stanowiący dużą część mieszkańców miast. Wszystko to sprzyjało wymianie myśli i wzorców kulturowych oraz powstania nowych idei.

Włoscy artyści, którzy przybyli do Polski, za sprawą królowy Bony, przyczynili się w dużym stopniu do zaszczepienia renesansowych wzorców w naszym kraju. Dziełem włoskich architektów są np. krużganki z arkadami otaczające główny dziedziniec Zamku Krakowskiego na Wawelu czy kaplica Zygmuntowska, stanowiąca część wawelskiej katedry. W tym czasie w całym kraju budowano reprezentacyjne pałace i dwory (np. zamek w Baranowie Sandomierskim),którym nie nadawano już charakteru budowli obronnych, a w miastach powstawały patrycjuszowskie  kamienice (np. Dwór Artusa w Gdańsku). Miały one świadczyć o bogactwie właścicieli i kunszcie artystów. Kultura i sztuka przestały też być wyłącznie związane z Kościołem. Głównymi odbiorcami dzieł artystycznych stały się dwór królewski i rezydencje magnackie.

Dwór Artusa w Gdańsku

krużganki na Wawelu

zamek w Baranowie Sandomierskim

Katedra Wawelska

Źródła:

• Wydawnictwo IBIS Kompendium Język polski Jadwiga Matoszko- Czwalińska


• Nowa Era Małgorzata Chmiel, Anna Równy Ponad słowami klasa 1 część 2 Zakres podstawowy i rozszerzony     Podręcznik do języka polskiego dla liceum i technikum